পাতা:কাদম্বরী (হরিদাস সিদ্ধান্তবাগীশ).pdf/৩৩৩

উইকিসংকলন থেকে
এই পাতাটির মুদ্রণ সংশোধন করা প্রয়োজন।

३१२ बादब्बरो पूर्वभागे मिव छणागुरुधूमपटल , सनोच्चारमिव यामकुचरघटा कर प्रोवारी , सनिशामिब तमालवोथिकान्धकारी , सबाखातपभिव रज्ञागोवै , (१) सतारागणमिव सुझा कलायो , सवर्षासमयमिव धाराग्टहै, सतडिज्ञतमिव छैममयौभिर्मयूरयष्टिभि , सबटहदंवतमिव शालभञ्जिकाभि , (ब) शिवभयनमित्र इारावयित दण्ड़पाणिप्रतीहारगणम्, (भ) उत्क्वष्टकविगद्यमिव (२) विविधवर्ण श्रीणि (२) प्रतिपाद्यमाना नेकाभिर्नेवाथ-(०) सञ्चयम, (म) असरागणमित्र प्रकटमनीरमारअम्, (५) (य) (ग) जलेति । क्वथागुरूणां दद्यमानानामित्यर्थात् ध मपटल जखधरसनाथमिव मेधसयुक्तमिव ध झपटखानां मेधतुख्यत्वादिति भाव । चव स हिन्थस्य सयोगरूपतया गृणत्वा तस्य चोन्मधणात् गुणीत्य चाखडार । उतरेष्वपि सप्तसू वाक्येष्ववम् । यामकुञ्चरघटाया प्रतिप्रहरपरिवति तरुक्षिसमूहख करयौकरी शुखाती निर्गतजलविन्दुभि सनौह्रारनिव तुषारयुज्ञनिव तुषारवर्तषा पतनात्। तमालबौधिकाभिस्तमाखतरुत्रेणीभिर्य अन्धकाराख्र्त सनिन् निव रात्रियुज्ञानिव उभयान्धकाराणामपि तुख्धत्चात् । रक्षाशैक पुष्यौँ सवालातपनिव नबौणसूर्यालीकसहितभिव बाखातपवत्तदशीकानां रताब्वात् । मुलाकलाप सतारागणमिव सुताकखापानां नचत्रगणवधिशाखत्वादुचवलत्वाञ्च । धाराग्रहैरविश्रान्तजखवषि यकायुनाग्टहे । सतडिल्लतमिव विद्यु,झतासयुतामिव तद्यष्टौनां विद्युदत्मतौयमानत्वात् । श्रालभञ्चिकाभि काष्ठपुतलिकाभि सग्टइदवतमिव तासां ग्टइदेवतावदूग्टरुमध्य ऽवखानात् । (भ) गिवैति । शिवभवननिव काशौस्थविश्वेश्वरमन्दिरभिव इारावश्चित दण्डपाणिय टिहरुत प्रतौच्चारगर्यो दारपालसमूही यस्य तत् । भन्बन तु दारावरिझता दण्डपाणिस्तदाख्यी भरवविशेष प्रतौच्चाररूपा गणा प्रमथाश्व यस्त्र तत्। इत प्रश्वति वष पव तसमूहामवान्तखितापरिम एएहेिमकूट मित्यन्त यावत् प्रत्यकवाको पूर्णपमा खड़ार । श षोपमेति कैचित् । (म) उत्क्लष्टति । उत्छष्टकवेगैद्य गद्यात्प्रक वासवदत्तादिक काम्यमिव कादम्बरीकाव्यमिवत्यपि ध्वन्यते । विविधाना वर्णानां ब्राह्मणादौनां श्र एक्का समूहेन प्रतिपाद्यमान उपहारभावेन दौयमान अनेकों नानाप्रकार अभिनव अथ सञ्चयी धनराशिय व्र तत् । अन्यत्र तु विविधाना वर्णानामचराणां श्रएझा प्रतिपाद्यमान अभिधौयमान अनेकेषां अभिगवानाम् अर्थान विषयाण सञ्चय समूो यझिन्। तत् । আর সেই রাজবাটী দহমান কৃষ্ণাগুরুর ধূমরাfাতে যেন মেক্যুক্ত ছিল প্রতিপ্রহরে পরিবর্তিত হস্তিগণের শুণ্ড হইতে নি স্বও জলবিন্দুসমূহে যেন ছিমকণাসমন্বিত ছিল, তমাল বৃক্ষসমূহের অন্ধকারে যেন রাত্রিস যুক্ত বলিয়া বোধ হইতেছিল , রক্তবর্ণ অশোকপুষ্পে যেন নবীনস্থৰ্য্যালোকযুক্ত ছিল মুক্তাসমূহে যেন নক্ষত্রগণযুক্ত বলির প্রতীতি হইতেছিল, জল যন্ত্রের গৃহ থাকায় যেন বর্ষাকালবিশিষ্ট বলিয়া বোধ হইতেছিল, ময়ূরের বসিবার জন্ত সুবৰ্ণময় ঘটি থাকায় যেন বিদ্যুৎস যুক্ত ছিল এবং বহুতব কাঠপুত্তলিকা থাকায় যেন গৃহদেবতাগণসংযুক্ত বলিয়া বোধ হইতেছিল । (ভ) বিশ্বেশ্বরের মন্দিরের দ্বারদেশে যেমন দণ্ডপাণি ভৈরব ও প্রমথগণ দ্বারপালরূপে অবস্থান করিতেছেন, সেই রাজবাটীর দ্বারদেশেও তেমন যষ্টিহস্তে দ্বারপালগণ অবস্থান করিতেছিল। (ম) উৎকৃষ্ট কবির গন্তকাব্যে যেমন নানাপ্রকার অক্ষবসমুহ অনেক নূতন বিষয়সমূহ বধি হইয় থাকে, সেই রাজবাটাতেও (१) भारताशेकै । (९) कविकाव्यमिव । (३) श्र शैौ । (४) प्रतिपाद्यनानाभिननाथ ! (५) ৰন্ধানীলদ