পাতা:সাহিত্য পরিষৎ পত্রিকা (ষট্‌বিংশ ভাগ).pdf/৭১

উইকিসংকলন থেকে
এই পাতাটির মুদ্রণ সংশোধন করা প্রয়োজন।

সন ১৩২৬) পৌনঃপুনিক দশমিক রাশির গুণ ও ভাগ প্ৰবন্ধ সম্বন্ধে মন্তব্য ৬১ چہ:انتباہ YYBDBDD BDB BDBBD BEg DBiB DDD BDDDiSYLgDDB LBLBBB utD DBDB Buii D DD S LLLLSS L LB DDDD LLLLLLLLtttLS BBBBD KD D BD YSS Sg DBYLLLL BB LL LLL • ন্যায়ের (logic) দিক দিয়া দেখিতে গেলে, এই প্ৰণালীটিকে প্রচলিত প্ৰণালী অপেক্ষ উৎকৃষ্টতর বৰিয়া মনে হয়। Logical incompletenes vā esfāv arī ves av vrē k ज|cछ। সেটা এই-- দুইটী পৌনঃপুনিক দশমিক রাশি দেওয়া রহিয়াছে; তাহদের গুণ আখৰা ভাগ করিলে, গুণফল বা ভাগফল কি প্রকারের পৌনঃপুনিক রাশি হইয়া দাড়াইবে, তাহা আগে হইতে কিছুই বলা যায় না-কয়টি digit লইয়া পৌনঃপুনিক চিহ্ন পড়িবে অর্থাৎ recurrence-period কত হইবে, তাই সম্পূর্ণ অনিশ্চিত। মোট কথা, এই ক্রিান্সৰ প্ৰচলিত 0D DiT LLtLLLLSSSLLLg D DD BBBD D LtLL tt BB DDD DB D KSS SSLLLLL BB ইহা একটী গুরুতর দোষ ।। নরেন্দ্র বাবুর উদ্ভাবিত প্ৰণালীটি এ বিষয়ে একেবারে complete । যে দুইটী রাশির LG LS YS LLL LSSSDDDDS SLLLLLLLL E S LLLLLLGLCCCCLlLLLLLL LLLLLLYY D KKLDLK D recurrence-periণু হইবে, তাহা তৎক্ষণাৎ স্থির করা যায়। এই সম্বন্ধে नीयबादू: Theorem कम्री बाउकिड्ने 驾丐颈1 প্রসঙ্গতঃ এই প্ৰণালী হইতে বর্গ ও বর্গমূল fsquare and square root) সম্বন্ধে কতগুলি সুন্দর ফল of Satri : *i Aro (square) AR GR recurrence-period a ; *ösą Riia period » av ; “ðoSA q(its period &aa -at interesting Fees vs Tur afts is (VFR avi ir arī šis ēr, cē: vV v (Elementary mathematics) DD DDD DBLSS DBDSS gBBD S BLDDD BBDBDBD LBS L BDDB BuDB DBuS DDuBS DiDD হইলেণ্ড কাজে লাগান কিরূপ সহজসাধ্য। নরেন্দ্র বাবু প্ৰস্তুবিত প্ৰণালীটি यूख् ि७ क्खिनन अंक श्रेड गन्यू{ BBS D DBS BDDSKK BE DBBDS Dg BDuD BBD DDi D EE glDuu DDD রাখা খুবই সহজ। SDSDED tLtttB KBDSDD gD EDB DD DD0SLSLgD DBEuBD DDBD DBBD DB DDD DDS আমি এট প্ৰণালীটির প্রতি আমাদের দেশের গণিতজ্ঞ পণ্ডিতগণের मृहै बांडईन कब्रि । শ্ৰীদেবীপ্রসাদ ঘোষ রিপণ কলেজের গণিতৰ্যাপক ।