পাতা:বিশ্বকোষ চতুর্দশ খণ্ড.djvu/৫৮৮

উইকিসংকলন থেকে
এই পাতাটির মুদ্রণ সংশোধন করা প্রয়োজন।

भtनबद्धर्ड् [ ક્ષાના ] बांबवण्ठद बाङिनिनंद्र मरुटबरें इहेcड गाtङ्ग । छझ८षा मॉनेिकाग्न १#न ७ छिंबूंश्ब्र ग्रश्ाम, aर्ष्टाक्षनििष्ा चाङ्गडि, dवं नष्ाप्नङ्ग अ*नश् বিশেষভাৰে লক্ষ্যস্থল। মুখেয় পার্থক্যই জাতীয় চিহের প্রধান উপাদান ।

    • , ৰাভূবৈচিত্র্য si sfrfs–(Constitntion) nqs চরিত্র।—মনুষ্যজীৰমেয় দৈনদিন জীবন-বৃত্ত জলবায়ুর প্রভাবে «qद९ cमtनंब्र वंखां८व चtनकांशrवं नंब्रिदर्डिङ ङ्हेंबं थां८क । দেশভেদে শারীর-সামর্থ্যেরও ইস্তরবিশেষ হইয় থাকে। ८कोन ८काम जांखि थब्रांशृ* श्रेष्ठ ५एकबारब्रहे अश्ॐ श्हेब ৰাইভেছে, আবার কোন কোন জাতি ৰিপুল ৰংশবিস্তারে পৃথিৰী আচ্ছন্ন কয়িঙ্গ ফেলিড়েছে । দেশের প্রকৃতি বা নৈসৰ্গিক নিয়মের সহিত ওদেশস্থ জাতির সামঞ্জস্ত বা সঙ্গতি मा पाकिरण cन नम७ जाडि अक्लिष्ट्रब्रहे दिसूक्षं इहेब्रा बाहेष्व । taहेक्वप्न शृषिदैौब्र अtनक अफैौऊजाठि विब्रण थाग्न श्ब्रांtझ् । কোন জাতি উদ্যমশীল, কোন জাতি ক্রোধপ্রবণ, কোন জাতি লজ্জাশীল, কোন জাতি সমাজপ্রিয়, কোন "জাতি নির্জনতাপ্রিয়, ইত্যাদি জাতীয়বৈচিত্র্য জাক্তিবিশেষের তারতম্য সিদ্ধারণের পক্ষে উপায়-নির্দেশক । এতদ্ভিন্ন জাতীয় চরি८ब्रव्र अप्नक ठेिरु अदणश्न कब्रिब्रां जांछि निक्लभिङ झहे ब्रां থাকে । ভিন্ন ভিন্ন জাতির সংঘর্ষ অনেক সময়ে বিজিত छाडिनिtनंद्र मानां अनिcछेब्र कांब्र१ इहेब्रt ऍst# ।

छौफेिबिऊांtर्णद्र ब्रांबांग्लर्ण मिङ्मम । गकण जाठिब्रहे कङक खणि विएनषष श्रांरइ । ठछूडे उक्लाइनि८नब्र जयास ब्र८छन् निर्नङ्ग कम्निcठ चोङ्गा दोब्र : अङ्कङि ৰা প্রকৃত্তিগত বৈষ্ণুই জাতি-নিণয়ের মূলস্বত্র । कूइंछिcण* (Quetelet०) गांप्रद जीवजाङित्र गएख्छामिए** कब्रिटरङ वाहें★ ज८बकü। ८षछांबिक ऊँ*ाब्र श्रवणधन कब्रिब्रांcरुन । डिनि यtडाक वृछिद्र भाषा ७कछे भफ़ खेकठा निक्र°१ कब्रिछ। डाइाएक३ cर्शहे जोडिम्न ऐंक्लच्चाङ्ग जोलश्रृं दलिब्र। हिब्र कब्रिब्रttछ्म । ९छदJडोऊ श्रछ cफोम दिए*ष ●१ कक्ष्वथचल कञ्चिदt चर्थीं९ चाङ्गङि, वर्ण, डॉग्न अङ्कङिङ्गख अफ़ शछि। खाण-१ हिङ्ग कछिल्ला८६म । खांडिग्ने मकङ्गहनं । दिfडछ चlङिद्र *इ~इ अशमधc१ cद् कफ *कांछ गकब्र छाखिङ्ग छे९”iखि एऍप्ङ८छ्, उदtत ऐब्रखी कब्रl Aक क्र* जनस्य यtणtvई एछ । छ६ऐी विकिइ चtकिद्र नरबेिब८१ cष ग्राड यकta वर्षगकत्र के९*छ हइ. बाकूनजी नां८श्व छाश भिक्रीन कfब्रह्छ कह९डे चाब्राक चेोकांत्र कfछबtइन । डिनेि करणब, एd*** यtखि यून-बाङि बदृश् । दूलमन (Bushmen) ७षः निरअ बांडिन्न विथप्न थरे भरुद्रबडि ७षश् चिह१ भ्रूवश्शिशेिौ षिञ्चषट्न् ( क्षषण G झश्a वर्भब्र भिथ८१ ठ९णब्र व4) cणांक नकण छूषाब्रथवण संख्द्र দুরোপবালী ও দক্ষিণএলিয়াখণ্ডৰালি-ভাস্তিগণের সংমিশ্রণে উৎপন্ন । कि वकीब्र भ्रूण-अङि श्रेर७ वहविश डांडिब्र ठे९भखि इहेब्रांरह, ठांश निनग्न कब्र बांनरुङड्-भारद्यब्र प्रकü cशान $रणञ्च । नंड करब्रक वरणम्न शब्रिन्त्री ७ अचटक रुफ़ दफ़ भानवछख्छ नसिङनेिरभब्र मtशा विरडब्र दांत्रांशूषाण छजिरष्ठद्दछ । ইহাদের মধ্যে জুইট সম্প্রদায় আছে, কেহ কেহ একজাতিবাণী এবং অপর পক্ষ বহুজাতিবাদী। প্রখমপক্ষ বলিঙেছেন, একমাত্র মানবদম্পতী হইতে এই বিশাল মানববশের সৃষ্টি হইয়াছে। অপর পক্ষ বলিতেছেন যে, ৰিভিন্ন মানব-দম্পষ্ঠী হইতে এই বিশাল মানববংশের উৎপত্তি হইয়াছে। খৃষ্টধৰ্ম্মাবম্বী লোকগণ শেষে কেহ কেহ ৰাইবেলের জtশ্রয় গ্রন্থণ করিয়াছেন। কিন্তু প্রত্যক্ষবাদী বৈজ্ঞানিকগণ बाहेtबल-*ां८द्वग्न निकांस्ड¢क कब्रमांद्र कमर्नेौम्र कtत्र दिॐांभ করিতে দিয়া বৈজ্ঞানিক তত্বের অৰস্তায়ণা করিয়াছেন । প্রাচীনকালে অস্তিষ্টটল প্রভৃতি য়ুরোপীয় পণ্ডিতগণের জাতি-বৈচিত্র্য সম্বন্ধে এইরূপ ধারণা ছিল,—একমাত্র मानदमब्wर्डी इहेष्ठ दांबउँौग्न जांडिग्न ऋटेि इहेब्रां८छ् ।। ४xकब्र नश्ङि श्रद्दछग्न cववरमTब्र कांब्र१-cवंiङ्गङिक नद्रिदर्जन ।। ८नलভেদে ও জলবায়ুর বৈচিত্র্যেই জাতিবৈচিত্র্য সংঘটিত হইয়াছে। ইথিওপিয়-ৰালিগণ সমমণ্ডলের প্রশ্বর সূৰ্য্যকিরণে কৃষ্ণবর্ণ হয় এবং মেরুদক্ষিৰিত দেশবাসিগণ গীতাধিক্যে ও সুৰ্য্যের মৃদু কিরণে শ্বেতবর্ণ হয় । কোপাও हे शब्र बाठिक्कम मृहे इब्र न । व6भानकारणब्र श्रनिक जांद्धिsvfs ofse cortatetxortw" (M. de Quatrefages ) একজাভিৰায়ের স্বপক্ষে বছৰিধ জল্লুকুল যুক্তি প্রদর্শন করিয়াcझ्न । दांनझांन ७ जबबांबूब्र मखांप्व cव जाडीौद्र छांटबब्र भब्रिवर्डन एग्न, डांश जकरणहे शैकांब्र कब्लिट्टकब । नाश#ठाDBB C BBDDBBBBD DDBDBBK gDDDB BBBBBS कब्रिएल १विदएब्रङ्ग झुङाको निर्रोहिज्र हङ्गेधा पंरक । किड ब6यांमकtरलग्न टेक्सांनिबन्ञक वहजांखियारब ब्र श्वश्र्च्ह ष्मण षोरि्षांशं हद्विंश्छंश्च ।। ४ंश् ८षश् चेखियाक्लियोप्क्ख्न माहोप्दा अखिटेबछिल्लाङ्ग कोब्रन ८घथा३रकटहम। ऊोकिन कॉनब्रारश्न ६ष, ५रूखाउँौद्ध भइरझन्न मश्छि चङ अर्डौइ नष्ट्रप्शक विखम्र कददेवक्रम ७ *ब्रन्छ श्वांद्वैोड करङ्गब्र पनिई नाइ छ अझ । ...णन् (A. R. ¥slacs) गुङ्द