২য় সংখ্যা ] विदिष eधंनण-वर्थखिन थई७ छोडीौञ्च चवमठि లిe$ বর্ণাশ্রম ধৰ্ম্ম ও জাতীয় অবনতি শাশ্চাত্যে একটা ৰখা আছে যে, প্রেমের দেবতা অন্ধ। অর্থাৎ কিনা ভালোবাসার চক্ষে বাহ দেখা যায় তাহ সচরাচর সত্যের বিপরীত। কালো-ছেলে ভালোবাসার मृrrङ cऔब्रवन श्हेब फेt*, बुरुजूबांब ७ कौ१कांश কাপুরুষ মহাভূজ ভীমসেনের রূপ ধারণ করে। ফরিদপুরে বঙ্গীয় হিন্দুসম্মিলনে মহাত্মা গান্ধী বলিয়াছেন, বর্ণাশ্রম ধর্থ অভ্যন্ত প্রয়োজনীয় ও নীতিশাস্ত্রসঙ্গত। তিনি আরো বলিয়াছেন, “কেহ ষের জলে মা করেন জামি বিভিন্ন জাতির মধ্যে বিবাহ সমর্থন করি।” এই দুইটি কথা মহাত্মা অম্পূখতী-বর্জন-উপলক্ষে বলিয়াছেন। তাহার মতে, অস্পৃশ্যতা দোষেই চিন্মুজাতি উন্নতি লাভ করিতে পারিতেছে না। এই মত র্তাহার একলার নহে। তবে তিনি শুধু অস্পৃশ্যতাৰ উপরেই যতটা দোষ দিতেছেন আপরে ভাগ না-দিতে পারে। অপরের মতে হয়ত জাতিভেদ ও বিভিন্ন জাতির মধ্যে বিবাহ নিষিদ্ধ থাকাতেই হিন্দুজাতি এত দ্রুত অধোগমন করিতেছে। আচার্ষ্য প্রফুল্লচন্দ্র রায় মহাত্মার বিশেষ ভক্ত ও ভালোবাসার পাত্র। তিনি মহাত্মা-সম্বন্ধে বলিয়ামছন, "যিনি নব্য ভারতের উদ্ধার-কল্পে মুগাবতাররূপে অবতীর্ণ—জগতের সেই সৰ্ব্বশ্রেষ্ঠ মানব মহাত্মা গান্ধী।" পূৰ্ব্বে বলিয়াছি ভালোবাসা ও ভক্তির চক্ষু সাধারণ চক্ষু হইতে বিভিন্ন। তাঙ্গ না হইলে আচাধ্য রায়ের মতামত র্তাহার আদর্শ মানবের মতামতের সহিত মিলিতেছে না কেন ? আচার্ষ্য রায় বলিতেছেন,— "अरे इङछांचा cषt१ बjांप्णब्रिइ, कांजांबद्र, करणद्व यकृछि कांजांखक वार्षि cनोद्रनी नोडे कबिंब्री बहिब्रांप्s, हिन्यू यूगणनांन आहेनबख शांषिब्र ननजनै, क्खि रेश गएच० ३ि-जूद्र नtषm cकम बिन-निन झांन श्रेष्ठप्इ ? श्रब्रांनैौद्र बत्राड कि-वकांछ नडांन-8९नांवब (birth control) वक कब्र वांद्र, छहांब्र छेनांछ छडॉषव हदेऊtङ, किछ वांरणां cमरल श्-िमूंगवांप्ज जावाप्रब जांचकुछ दूबकैत्र अषोहे ऐश ननिक कब्रिख्रश् ॥ ३शब ●येषांण कांब्रैडणि सृषी ई ( *) विवांइध्षां★ri *ॉर्बेौछ घडांव । ੇ ९) विक्षांद्र,-दिrनक्ठः पांगविषबाब, दोषाठांबूनक ५भ१ि५९ l cनषlपांश cष,'बोद्र बनड रियू-नयनलाइ बtश ही थtनक श्रृंक्रषत्र अ१िj रंपी, किस्त्र विछिक्क cअिफ्रेङ्ग बासा प्रिक्लन्छाद्र विषांह-८ष ब्रहिछ कब्रांत्र चयिनक नवा कछां कीfणह कछ पांच, चांवांद्र चणब्र •tत्र *ॉप्यत्र उनकूल कछ भांडवांa इका-वह्छि ब्रांौद्र नदिछ, ७खब ब्रांौ शक्नि ब्रांौद्र जश्छि किग्रांकई कक्रिछ गांबांश्र । हिन्यूनवारब उथोकविड गिब BD DB BHH DD HB BHHD DS gD DBB BBB S बश्न भड श्रेष्ण श्रेणकृक च्जानम क्कक ब्रि अग्लो चमक्ख्क्तिका बॉजिक विवांह करब्रन । अट्वटकद्र छांटना विदांए पाँघां★* न ॥ क्रन ●रे बैक्लिब cव, पांजिकाक्षू se२० वदनत्र बन्नघ्नरे विवषां हरत्र थांब ।। * কারণেই বাংলা দেশে কামার, কুমোর, ধোপ, গাপিও প্রভৃতি শ্রেণী अकयकांब विणूख हरेद्रा जांनिष्ठरइ वषर नक्रिय-cननौइ cपाँडेबिाँ चांनिब्रां ऐशtनग्न इीब थषिकांद्र कब्रिरङtझ् । शङद्वार cक्षा पाँदेख्रश् এই ৰে অনেক শ্রেণী ও উপশ্রেণীর মধ্যে পুরুষেরা পাষ্ট্ৰীয় জঙ্কাৰে जविदाहिठ थांकि८७ वांश हब्र, *ब्रड नहथ-जझ्ष बांजदिषषांनंनं गांवॉजिक ब्रौ७ि जळूनांप्न शूनर्विवार कब्रिtठ नोप्द्र मl। किरू बनर्जिक *छि अवरबोष कts cक ? ॐगङ्गी ७ बकिठी-नॉर्बेौ नवांटबद्ध छिछद्र इकाँश्चां *प्लिरङटाङ्ग-wiांशंtवांtष्ठ ७ अ१झ्ठाांनाङएक cण* अंबिछ । यीब्र १० ब९नङ्ग इरण, यां७दग्नब्रनैौब्र विकांनांनद्र-वशर्णब्र छैशंद्र “विक्दांविषांश"विषब्रक अंcइब्र छननश्श८ब्र शांजांभघ्नौ बांनौcड cव झपबविषाब्रक जॉर्डनांन कब्रिग्नांहिरणन, ठांश cवन 4षन७ जांभांब कडूिइन्द्र कनिष्ठ हरेप्लरङ् । चांधि बांनि, जानक श्लूि विषव अ३थकांद्र कनकभद्र औदम पानन DD DBBBD DDBBDB DD DDD DDBBD DDD DDDS DDD छांन कट्द्रन * স্বতরাং দেখা যাইতেছে যে, আচার্ষ্য রায়ের মতে विझिझ खांडिब्र भ८था चखर्षिदांश् ७ दिषदांविदांश् নিষিদ্ধ হওয়াতেই হিন্দু সমাজে জনসংখ্যা হ্রাস ও छ्नौडि यूकि श्रृंहेिtउद्दछ् । अथक ॐाशद्ध छक्र धशंपद्यः গান্ধী বলিতেছেন যে, জাতিভেদ “নীতিশাস্ত্রসঙ্গত” ও অস্তবিবাহ উচিত নহে। মহাত্মা গান্ধীর সহিত আমাদের মতের মিল নাই । আচাৰ্য্য রায়ের কথা অধিকতর যুক্তিসঙ্গত বলিয়া আমরা বিশ্বাস করি । আশ্চধ্যের বিষয় এই ধে, আচাৰ্য্য রায় মহাত্মা গান্ধীর এইসকল ধারণার বিরুদ্ধবাদ করিলেও সে-কথা পরিষ্কার করিয়৷ বলিতেছেন না। তিনি যদি ‘জাতিভেজ ভালো নছে” ও “বিভিন্ন জাতির মধ্যে বিবাহ প্রেয়োজন” এই কথা পরিষ্কার করিয়া বলিতেন তাহ इड्रेटलई छेखभ इक्वेड-डांझी झहेtण चयश्वा ॐांशं८क জোরের সহিত মহাত্মার কথার প্রতিবাদ করিতে इछ । भशंद्मः शांकौ cष दर्शांडवं★थाईब्र नभर्थन करब्रन डांशंभ्रं কারণ তিনি বর্ণাশ্রমধর্শ্বৰে আমরা যে-ভাবে দেখি সেভাৰে ८नtधन मां । डिनि चटणन, रुवीध्वंभक्ष* चटर्ष गांधांछिक कéबादिछां★ । चर्षीं९ किन बर्णीष्वंभषवबांग्रेौ८क नभएछ डांशश्च कर्डशश् चबूणचन कब्रिया ५कथञब्र गल्डि জীবন যাপন করিতে হইবে লে দেখিৰে মা জাহাঙ্ক
