পাতা:চতুরঙ্গ - হরিলাল সরকার.pdf/৩

উইকিসংকলন থেকে
এই পাতাটিকে বৈধকরণ করা হয়েছে। পাতাটিতে কোনো প্রকার ভুল পেলে তা ঠিক করুন বা জানান।

সাঙ্কেতিক অক্ষর ব্যবহার করা গিয়াছে এবং প্রতি পুস্তকের সঙ্গে এক এক খানি অঙ্কিত কোষ্ঠ (কোট) দেওয়া গেল। ইহাতে উভয় পক্ষের গুটি গুলির উপবেশনের অর্থাৎ বসিবার স্থান পর্য্যন্ত নির্দ্দিষ্ট হইয়াছে। ঘরগুলিতে ১ হইতে ক্রমে ৬৪ পর্য্যন্ত চিহ্ন দেওয়া হইয়াছে। আলোচনাকারী কোটের যে দিকে লাল গুটির প্রথম বসিবার স্থান লিখিত আছে, সেই দিক কোলে রাখিয়া কোট স্থাপন করিবেন। পরে সাঙ্কেতিক অক্ষর ও কোটের নম্বর দেখিয়া গুটি লইয়া স্থাপন অর্থাৎ বসাইয়া লইবেন পরে প্রশ্ন দেখিয়া উত্তর দিবার চেষ্টা করিবেন।


সাঙ্কেতিক অক্ষর।

রাজার
পরিবর্ত্তে
 
“রা”
দাবার অথবা মন্ত্রীর
 
নৌকার
…      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      
নৌ
গজ বা পিলের
…      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      
ঘোড়া বা অশ্বের
…      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      
ঘো
বড়ে বা প্যাদার
…      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      
কিস্তির
…      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      
কিং
ঢাকিবার
…      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      
ঢাং
উঠসা কিস্তির
…      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      …      
উকিং

 প্রথমে স্থাপনাধ্যায় অর্থাৎ গুটি কোন্ কোন্ ঘরে বসিবে এবং প্রশ্ন কি তাহা বিবৃত হইয়াছে। পরে উত্তরাধ্যায় অর্থাৎ কিরূপ চাল দিলে প্রশ্ন পূরণ হইবে তাহা লিখিত হইয়াছে। যে খানে লাল এই শব্দ লিখিত হইয়াছে, তাহার নীচের তাবৎ গুটি লাল পক্ষের বুঝিতে হইবে। আর কালর নীচেতেও ঐরূপ সঙ্কেত কাল পক্ষের জন্য বুঝিতে হইবে।