সাঙ্কেতিক অক্ষর ব্যবহার করা গিয়াছে এবং প্রতি পুস্তকের সঙ্গে এক এক খানি অঙ্কিত কোষ্ঠ (কোট) দেওয়া গেল। ইহাতে উভয় পক্ষের গুটি গুলির উপবেশনের অর্থাৎ বসিবার স্থান পর্য্যন্ত নির্দ্দিষ্ট হইয়াছে। ঘরগুলিতে ১ হইতে ক্রমে ৬৪ পর্য্যন্ত চিহ্ন দেওয়া হইয়াছে। আলোচনাকারী কোটের যে দিকে লাল গুটির প্রথম বসিবার স্থান লিখিত আছে, সেই দিক কোলে রাখিয়া কোট স্থাপন করিবেন। পরে সাঙ্কেতিক অক্ষর ও কোটের নম্বর দেখিয়া গুটি লইয়া স্থাপন অর্থাৎ বসাইয়া লইবেন পরে প্রশ্ন দেখিয়া উত্তর দিবার চেষ্টা করিবেন।
সাঙ্কেতিক অক্ষর।
রাজার |
পরিবর্ত্তে
|
“রা” |
দাবার অথবা মন্ত্রীর |
|
দ |
নৌকার
… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …
|
নৌ |
গজ বা পিলের
… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …
|
গ |
ঘোড়া বা অশ্বের
… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …
|
ঘো |
বড়ে বা প্যাদার
… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …
|
ব |
কিস্তির
… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …
|
কিং |
ঢাকিবার
… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …
|
ঢাং |
উঠসা কিস্তির
… … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … …
|
উকিং |
প্রথমে স্থাপনাধ্যায় অর্থাৎ গুটি কোন্ কোন্ ঘরে বসিবে এবং প্রশ্ন কি তাহা বিবৃত হইয়াছে। পরে উত্তরাধ্যায় অর্থাৎ কিরূপ চাল দিলে প্রশ্ন পূরণ হইবে তাহা লিখিত হইয়াছে। যে খানে লাল এই শব্দ লিখিত হইয়াছে, তাহার নীচের তাবৎ গুটি লাল পক্ষের বুঝিতে হইবে। আর কালর নীচেতেও ঐরূপ সঙ্কেত কাল পক্ষের জন্য বুঝিতে হইবে।