ধদুৰ্ব্বেদ যে শাস্ত্রার কাগণেরকৌশলীরামকতা भाम पश्प्रेँ । श्रृंखैकाtण रिभू ब्राब' काणह शंव রীর্তি ধৰ্ব্বেদ শিক্ষা করিতেন । ধনুভিত্ত্বি খিদি প্রেতি { अङि पब्रिtष्ठन, डिमिरें ब्रॉजर्छगभौं८थ **ी, भीङ ७ कtग्रॅणा হইতেন। জঙ্গি কাল পৰিতাল, কোণ, ভীল প্রভৃতি अणछा छोडि छिन्न जडाछोप्७ १ष्ट्रप्लिाङ्ग ८फर्मम अलिग्न नारै क्रप्ले, ढि श्षम १भूक ८शाणा७निम्न अभर्नानौ इब्र नंहैि, ७९*ांtणं जंमरह गडा अंश्नष्ठरै ५ष्ट्रर्दिéांब्र दिt*ष चांगङ्ग झिण । श्रीभाँनं, भशिष्ठtङ्गटिति अयंौम जंष्टं diं ६िच्छtङ्ग शtथहै *ग्नि5ग्न १७ब्राँ यग्नि । भिर्भद्र ctwीघ्रं निग्नांभेिt७७ ধগুধারী বীরগণের অস্তি প্রাচীন মূৰ্ত্তি খোদিত আছে। গ্রীসের হোমার ও রোমের তাজিলাদিগ্ন অতি প্রাচীন পুস্তকসমূহেও ধষ্ণুধিগুরি কথা বিশেষ করিয়া লিখিত আছে। शूर्तिकोष्ण शकण श्नड cनंtणहे इंन्नर्दिछाब्र शरंथडे भीमब्र | থাকিলেও কিরূপে বিভিন্ন দেশীয় মহাবীরগণ খণ্ডুর্ষিপ্ত শিক্ষা रूब्रिzठन, ७११३ श**tणैौषक शूरहकॉमेिं डांब्रप्ठदर्द डिब्र জার কোথাও জাময় দেখিতে পাই না। যদিও পারস্ত डाँवग्नि झूहे ७क शांनि षशूर्दिशांदि६ब्रक 4श् श्रादह, किङ् | ठाझ्! ८७भन ¢tन्नैन नाएं, ८कांन ¢कंॉन ६ॉनि नेस्कूठ { १छ्रार्कtनग्न अश्रूयान वणिग्रां ८वां५ श्ब्र । o সৰ্ব্বপ্রথমে আখ্য ঋষিগণ ক্ষত্রিরাজকুমারগণের শিক্ষা | शविश्वांद्र अछ ५ष्ट्ररिंछादिक्ष्अरु ठाइ थकांग्रं काननं, ७ांशहे ধনুৰ্ব্বেদ নামে খ্যাত। মধুস্থান সরস্বতী প্রস্থানভেদ নামক গ্রন্থে লিথিয়াছেল, “খজুর্বোস্তোপবেদে ধর্বেদ। " पश्८र्सन श्यूसी:मन्त्ररे स्ने"रबर्म । भूर्लकारण बहउब्र षशखैन यन्ननिङ झ्णि, उग्रtषा ५षन [ $$ు ] ধনুৰ্ব্বেঙ্গ c*षण *iföä चिनिनै नंप्रै। उनकूनांtङ्ग जिंक ॐ कtर्षी कब्र जाँदैछैके । किं éर्गणैिौरंॐ वंशश्छा जिक्र हहरण यङ्गठ शैब्र**दीहीं इंश्tउ नॅब्रिप्र, eशिव्ररे नंइगैtनन षष्ट्रएtिन विविर्षक हरेंद्रॉtई । ऍर्मिांछोईं★न उनइनांtब्र नजिब्रशंtर्णग्रं शैफ ७ ¥िचर्गकैर्षि नमtषां फेब्रिटर्डन । अग्निशूब्रां★ानिtछ निश्ऊिँ अँitई, जेई&थम अंकों ॐ भएश्ब्र १ईंकर्सन ७धकाँग्न कtबंनं। किरू ८णं णकर्ण १छ्रँन cणान श्रेमॅtिइं। मंघून गेब्रचउँीं बैंईमईडईमें र्णिषिब्रारश्न, त्रिभिंज c३ १शर्कन अकांभ कtब्रनं, ऊारंहेि क्यूर्कमब्र ॐitवन वणिग्रं *१० । डिमि uरे sई षांनिब्र औऐक्रभ *ब्रिछैद्र ब्रिां८इन, ‘डांहीब्र श्वषंभ गैौकां★ांग, विउँौंग्न गरdiहপাদ, তৃতীয় লিপিাদ ও চতুর্থ প্রয়োগপা । প্রথম পদে १छूर्णभ* ७ अशिकाग्निमिङ्ग११ वर्णिङ श्ब्राँtझ् । { cनषां८म ५**क क्र, रेशप्ड ऽछूर्षि५ भाडूष दूक्षाहेध्यं । cगरे अदूिष 5छूर्षिष) * भूख, २ अभूख, ७ भूखांभूङ ७ á बड़यूङ । चूड अधूि५ छझानि । अभूख ५ज़ोंॉनि । भूखांबूङ भणा ७ ठह्मभ *द्रांनि । भूख्tक अख é अभूङएक अंश पण यां★ । बोक्र, বৈষ্ণব, পাপ্তপষ্ঠ, প্রাজাপত্য ও জাগ্নেয়াদি ভেদে নানাeवकांब्र भांडूष जांtझ् । गांशिटेकक्ङ ७ गभज कडूरिंश जांबूए५ शांशनेिt*न श्रशिकाँग्न, cगरे अबिङ्गङ्मांब्र ७ उलष्ट्रदर्डिं★१ $ाँग्नि ॐकांग्न,-•लांडि, ब्रशैौ, अछांटग्नॉरी ७ जशाब्रांरी । भै गरुण विश्द्र शाउँौठ नैौक, जडिएषक, भांकून ७ भन्नणকল্পণাদি সমস্তই প্রথমপাদে নিরূপিত হইয়াছে । আচার্থ্যের शक्रर्ण ७ अर्ष 2कान्न अल्लश्रृंक्लोनिम्न विरुद्र ज१6ोह नामक विीघ्रপাদে প্রদর্শিত হইয়াছে । তৃতীয়পাদে গুরু ও সম্প্রদায়সিদ্ধ क्tिश्रृंव क्लिब *ढ़, ठाझाँग्न जङIान, मङ्गानसृज्र! ७ निकिকরণাদি এবং প্রয়োগনামক চতুর্থপাদে দেবার্চেনা, অভ্যাসাদি ও সিদ্ধ জগ্রশস্ত্রাদির প্রয়োগ নিরূপিত হইয়াছে + । শুক্রনীতি ও কামন্দকৰ্নীতিবর্ণিত ধমুৰ্ব্বেদ, অগ্নিপুরাণোক্ত १छ्रर्कम, tवश-शाब्रट्नांड १छ्रवर्तम, बैौब्रठिखांभगि, णपूबौद्रफ़िखामणि, ठूकलांमभद्र, भूकजब्रांभर, मूङिकङ्गठङ्ग, नैौठिमञ्जूष প্রভৃতি গ্রন্থে ধন্থৰ্ব্বেদেক্ষ কথা পাওয়া যায়। . ব্রাহ্মণদিগের নিকট ধেমনস্ক ঙ্ক শাস্বাক্ষ বো, চিকিৎসকেয় নিকট বেমন স্বায়ুৰ্ব্বেদ এবং গঙ্গাপ্তাঙ্গাপিগণের নিকট যেমন গুৰুৰ্ব্ববেদ আবৃত, পূর্বকালে ক্ষত্রিয়গণের নিকট ধয়র্কের সেইরূপ সমাদৃত ছিল। যেমন আয়ুৰ্ব্বেদ কেবল পাঠ করিলে cकाम कtणहे इ# न, थांबूरर्कtनग्न विर्षियादश शtठ ईष्ठ | *न्नैौक्र कब्र कांहे ; cयमन ठांन णद्र ८षां५ ना इहेtण ८कयण গন্ধৰ্ব্ববেদপাঠ सृद्विक् cotम क्षण एङ्ग-नां, ॰गरॆक्र* १श्वरि ΙΧ 89
- “বন্ধুৰ্ব্বোতোপবেদে ধনুৰ্যোঃ পাদচতুষ্টয়াম্মকে বিশ্বামিত্রপ্রণীত । তত্র প্রথমে দীক্ষাপা । দ্বিতীয় সংগ্রহপাদঃ । তৃতীয় সিদ্ধিপাদঃ । চতুর্থ প্রয়োগপাদ: " ( প্রস্থানভেদ )
+ "তন্ত্র প্রথমপাদে ধমুলক্ষণং অধিকারিনিরূপণঞ্চ কৃতম্। তত্ৰ ধনুঃ শাশ্চাপে রূগেংগি চতুর্বিধায়ুধবাচাঁ বৰ্ত্ততে। তচ্চ চতুৰ্বিধৰ্ম্ম। মুক্তম মুক্তং যুক্তাযুক্তং বামুক্তঞ্চ তত্ৰ মুক্তং চক্ৰাদি। অমুক্তং খঙ্গাদি। মুক্ত৷ মুক্তং শল্যাৰাভয়ভোদি। বামুক্তং শরাদি। তত্ৰ মুক্তমন্ত্রমিত্যুচ্যতে। অযুক্তং শামিত্যুচ্যতে। তাপি ব্রাহ্মবৈষ্ণবপাশুপতঞ্জাজাপত্যাগ্নেয়াদি ভেদাঙ্গলেকৰিধৰ্ম। এবং সাধিদৈবতেষু সমস্ত্ৰেষু চতুবিধায়ুধেষ্ণু যেবামধি BB DDDDDDDD DDDBBBB BB BBB BBBB BBBBBS अजफूत्रशाब्रङ्गाः। 4न मैौचख्रिशकलाकूनमजलरूद्रगांकिक गर्सयनि अषबनाएन मिक्रमिफन् जार्कीदाबङ्गणन्त्रविभवानात् जोक्लोबीछ। शक्रगंभूर्तकः 始
